DIALOG

 Przyczyn, dla których prezentowana przez nas książka może być interesująca dla polskiego czytelnika, jest kilka. Już sama ilość i różnorodność zawartych tu informacji jest imponująca, a ich zakres czasowy ogromny – obejmuje około dwóch tysięcy lat od najwcześniejszych kontaktów między Azją a Europą Środkową aż do dziś. […] W pewnym sensie ważniejsza nawet niż sama ilość zgromadzonego tu materiału jest jednak ofiarowana nam przez tę książkę możliwość spojrzenia na naszą literaturę chińskimi oczami. Mamy więc okazję dowiedzieć się, kiedy i jak Polska po raz pierwszy trafiła do świadomości Chińczyków, a także czy i dlaczego polska literatura była dla Chińczyków interesująca w przeszłości i czy jest dla nich interesująca nadal. Co więcej, mamy też okazję zobaczyć siebie na tle innych krajów regionu, które pojawiły się w chińskiej świadomości w zbliżonym czasie i postrzegane były jako interesujące punkty odniesienia do sytuacji chińskiej. Miało to miejsce na przykład na początku XX wieku w przypadku Polski i Węgier, które wzbudziły zainteresowanie jako podbite państwa uparcie walczące o wolność, a ich literatura cenna była dla Chińczyków głównie jako świadectwo i jedno z narzędzi tej walki, albo w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku w przypadku literatury czeskiej, która w wychodzących z traumy rewolucji kulturalnej Chinach wzbudziła zainteresowanie ostrością i głębią krytyki politycznych wypaczeń okresu komunistycznego.

Fragment Wstępu do wydania polskiego

Książka ta jest unikalnym kompendium wiedzy na temat historii kontaktów i wymiany literacko-kulturalnej między Chinami a szesnastoma krajami Europy Środkowo-Wschodniej. Czytelnik prześledzi – na tle wydarzeń historycznych – dzieje relacji Chin w Polską, jej południowymi sąsiadami czy krajami bałkańskimi. To również wyjątkowa okazja, aby spojrzeć na doskonale znane nam dzieła literackie i pisarzy z chińskiego punktu widzenia. Które klasyczne dzieła były i są tłumaczone na język chiński, a którzy pisarze naszego regionu zdobyli popularność w Kraju Środka? Jak Chińczycy opisywali Europę Środkowo-Wschodnią w swych relacjach z podróży? Na te i inne pytania znajdziemy odpowiedź w niniejszej książce.

 Jest to pierwsza próba przybliżenia i wyjaśnienia symbolicznych treści i języka, jakim posługują się współcześni artyści chińscy. Książka pokazuje metamorfozę chińskiej kultury symbolicznej na przykładzie wybranych dzieł. Pośród analizowanych tekstów kultury są powieści i opowiadania Gao Xingjiana, Mo Yana i Su Tonga, a także obrazy Hu Yongkaia oraz najwybitniejszych przedstawicieli chińskiej awangardy końca XX i początków XXI wieku. Twórczość teatralną reprezentuje monumentalna opera o buddyzmie chan – Śnieg w sierpniu (Bayue xue) napisana i wyreżyserowana przez Gao Xingjiana.

Niniejszy tom przygotowany przez specjalistów z zakresu kultur i języków Wschodu i Afryki Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego był w zamierzeniu zbiorem artykułów dotyczących dziecka, jego sytuacji i roli w rodzinie w różnych krajach Orientu i różnych czasach: starożytnej Mezopotamii, dawnych Indiach, krajach arabskich, Afganistanie, Turcji, Wietnamie, Chinach, Japonii i Nigerii. Teksty przedstawiają zasadniczo sytuację współczesną, lecz przedmiotem analizy jest także wielka rola tradycji.

Dziecko zgodnie z definicją jest istotą, której brak wyraźnie określonych, jednoznacznych cech, jest pozbawione seksualności. Nie osiągnęło jeszcze dojrzałości, znajduje się w stanie inicjalnym. Jest symbolem początku, nowej sekwencji dziejów.

Gdy weźmiemy pod uwagę powyższe sformułowanie, to okaże się, że zebrany w tomie bogaty i różnorodny materiał nie zawsze odnosi się do dziecka nieokreślonej płci, lecz w dużej mierze omawia sytuację małego chłopca i małej dziewczynki. W świetle tego dziecko w krajach Orientu nie jest wartością samą w sobie, lecz jego znaczenie zależy od tego, czy jest synem, którego się oczekuje i pożąda w rodzinie, czy też córką, której przybycie nie budzi radości.

"Gorączka" to pierwszy przekład kurdyjskiej literatury współczesnej opublikowany w Polsce.

„Nowa gra w Chińczyka” to wywiad-rzeka, który swym wartkim nurtem porwie Czytelnika w podróż po współczesnych Chinach.

 W odróżnieniu od większości krajów Azji, zdominowanych przez jedną religię, w Korei szamanizm, buddyzm, konfucjanizm i chrześcijaństwo przenikają się nawzajem jak rozkołysane fale ogromnego oceanu. Nadaje to niepowtarzalny koloryt społeczeństwu koreańskiemu, czasem trudny do zrozumienia i określenia. Te cztery główne, a i inne pomniejsze religie, wpływały na rozwój kultury koreańskiej na wszystkich poziomach, we wszystkich warstwach społecznych. Choć Koreańczyk zazwyczaj deklaruje przynależność do jednej religii, nie oznacza to, że pozostałe nie odgrywają żadnej roli w jego życiu. Wprost przeciwnie. Styka się z nimi na co dzień, przyjmuje jako coś naturalnego ich istnienie, często włącza się do ich praktyk. Nie ma chyba rodziny koreańskiej, która nie korzystałaby ani razu z usług szamanki. Pod jednym dachem mieszkają zgodnie wyznawcy różnych religii. Rywalizację o dusze wiernych można spotkać raczej w ramach sekt i odłamów jednego wyznania, niż między adeptami różnych religii. Nie obserwuje się żadnych praktyk dyskryminacyjnych, choć w przeszłości bywało z tym różnie. Wszystko to nieznane jest polskiemu czytelnikowi. Książka stawia sobie za cel przybliżenie mu tej problematyki.

Anegdoty historyczne i opowiastki alegoryczne wykorzystywane były w okresie Walczących Państw w ściśle określonych funkcjach praktycznych. (...) Pojawienie się i rozkwit opowiastki alegorycznej to wynik współobecności wielu czynników natury politycznej, społecznej i kulturowej, które razem nie tylko wykreowały odpowiednie środowisko do wykształcenia się wysublimowanej metody prowadzenia perswazji, ale przede wszystkim stworzyły zapotrzebowanie na ten rodzaj komunikacji.

"– Król Yan chciał mnie zgładzić, gdyż usłyszał od kogoś, że posiadam drogocenną perłę, której zapragnął. Tylko, że ja już tej perły dawno nie mam, a król Yan nie chce w to uwierzyć. Oto teraz pochwyciłeś mnie. Będę twierdził, że zabrałeś mi tę perłę i połknąłeś ją. Wtedy król Yan niewątpliwie rozkaże cię natychmiast zabić. Rozetnie ci brzuch i potnie twoje kiszki. Jeśli chcesz mnie przekazać władcy, nie jestem w stanie cię przekonać za pomocą kosztowności. Ale [wiedz, że], gdy złamią mój grzbiet, potną też twoje kiszki na plasterki!

Strażnik graniczny przeraził się i puścił go wolno".

Uczennica została napisana na samym początku literackiej kariery Osamu Dazai. Szybko jednak zyskała rozgłos – przede wszystkim dzięki mistrzowskiemu użyciu języka. Był to styl, który z powodzeniem mógłby znaleźć się w dzienniku nastoletniej dziewczyny, a jednocześnie – bardzo malowniczy i sugestywny. Dziś widzimy w tej opowieści ironiczny opis społeczeństwa i walkę jednostki o wolność. To tematy, które Dazai eksplorował nie tylko w swojej twórczości, ale które były też wiodącymi wątkami w jego krótkiej i burzliwej biografii.

Akutagawa Ryunosuke (1892-1927) to jedna z najwybitniejszych postaci życia literackiego Japonii początków XX wieku: pisarz, eseista, dramaturg, a przede wszystkim świetny nowelista. Jego opowiadania tłumaczono na wiele języków i adaptowano (słynny film Akiry Kurosawy „Rashomon” nagrodzony Oskarem w 1951 roku).
Twórczość Akutagawy rozwija się pod wpływem modernizmu: estetyzująca, psychologistyczna, nastrojowa („Wierność Biseia”), później poddanego ostrej krytyce („W krainie wodników”). Poza nurtem europejskim stale obecna w jego pisarstwie jest tradycja rodzima. Starojapońskie legendy kreślone są jednak z perspektywy człowieka współczesnego, dotkniętego już moralnym relatywizmem („W gąszczu”, „Dług wdzięczności”). Tytułowe opowiadanie zbioru – rodzaj duchowego pamiętnika – zaskakuje nowatorstwem formalnym: stosując kompozycję otwartą, afabularną, przypominającą niekiedy narrację filmową, autor osiąga tu kondensację treściową przez lapidarność i impresyjność wyrazu.
Akutagawa owładnięty obsesją nieuniknionej choroby umysłowej popełnia samobójstwo w trzydziestym piątym roku życia.