Projekt Antropologia geometrii dotyczy negocjacji pomiędzy dyskursem badawczym a intuicją artystyczną. Geometria to dziedzina matematyki, która zajmuje się pomiarem odległości, krzywizn, pól powierzchni i innych wymiarów świata fizycznego. Antropologia z kolei zajmuje się badaniem człowieka, jego miejsca w kulturze, społeczeństwie i strukturach władzy... więcej

Od połowy lat 60. Thomas Bayrle tworzy ręcznie i przy użyciu najskromniejszych środków, takich jak rysunek i kolaż, bardzo złożone wizualnie i graficznie wzory nazywane Superstrukturami: obrazy o mocnym, niemal hipnotyzującym i oszałamiającym działaniu, konstruowane w procesie obsesyjnego powtarzania motywów zaczerpniętych ze słownika popularnych i komercyjnych obrazów. Atrakcyjne i wręcz uwodzicielskie wizualnie prace artysty przy uważniejszym spojrzeniu nie tylko ujawniają jego silne poczucie humoru, ale i bardzo głębokie zaangażowanie w problematykę polityczno-społeczną. Jako świadek powojennego, szalonego bumu ekonomicznego na Zachodzie, absurdów zimnej wojny i wojny w Wietnamie, czy gorzkiego rozczarowania lewicowymi ideologiami, od połowy lat 60. po chwilę obecną Bayrle pokazuje świat współczesny, podkreślając jego najbardziej powszechne, a jednocześnie chore cechy: nadprodukcję, nadkonsumpcję, nadmierną eksploatację i zanieczyszczenie środowiska, przeludnienie…

CSW w Toruniu przygotowało pierwszą na tak dużą skalę wystawę Thomasa Bayrlego w Polsce, prezentując wybór grafik artysty z okresu od późnych lat 60. do najnowszych i instalacje z wczesnymi nadrukami na tworzywach sztucznych.

Wraz z pracami Thomasa, a zarazem w dialogu z nimi zaprezentowaliśmy w CSW serię dokumentalnych filmów o sztuce, które od lat reżyseruje Helke Bayrle. Artystka dokumentuje działalność Portikusa, eksperymentalnej instytucji sztuki we Frankfurcie, i w wyniku tego zaangażowania zrealizowała serię filmów zatytułowanych Portikus w budowie z wiodącymi współczesnymi artystami.

Thomas Bayrle (Berlin, 1937) prezentował swoje prace na arenie międzynarodowej na ponad 30 wystawach indywidualnych i ponad stu zbiorowych, w tym tak ważnych wydarzeniach artystycznych jak Documenta III, VI i XIII w Kassel i licznych biennale na całym świecie.

Helke Bayrle (Toruń, 1941) działa jako twórca filmowy od wczesnych lat 90., kiedy to zaczęła pracę nad produkcją i reżyserią zbioru artystycznych filmów dokumentalnych Portikus w budowie, pokazywanych w wielu miejscach na świecie.

Kurator
Dobrila Denegri

KATALOG
Pod redakcją
Dobrila Denegri

Teksty
Helke Bayrle
Thomas Bayrle
Sunah Choi
Dobrila Denegri
Lars Bang Larsen

Podpisy
Natalia Cieślak

Tłumaczenia
Paulina Kapelska
Monika Ujma

Korekta
Ian Corkill
Paweł Falkowski
Katarzyna Radomska

Projekt graficzny
Grzegorz Laszuk, K+S
Anna Hegman, K+S

Skład
Harald Pridgar

Realizacja wystawy
Wojciech Ruminski

Koordynacja projektu
Paulina Kuhn

Okładka
Moduły do Kapsuły, 1983
zdjęcie: Karl Martin Harmann

Wydawca
Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu
ul. Wały Gen. Sikorskiego 13, 87-100 Toruń
Polska

© Autorzy tekstów
© 2012 Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu
Wszystkie prawa zastrzeżone

Druk
ARTiS Poligrafia s.c.
ul. Granitowa 7/9
87-100 Toruń

ISBN: 978-83-62881-32-1

Do domu. Wracajcie do domu. 9 lat tułaczki po festiwalach, wystawach, spektaklach. Od ruin Lizbony po ulice Tallinna. Spanie w garażach i zimnych magazynach. Powybijane neony, powyginane blachy. Splendor, dziurawe plecy, wkręty, wideo, niedomknięte budżety. Wracamy do domu. Doświadczeni.

Do domu! to wystawa mająca formę multimedialnej instalacji z wykorzystaniem napisów. Jest pierwszym podsumowaniem dziewięciu lat działań Stefana Kornackiego w ramach projektu Inscription. To cykl projektów skupionych wokół zdemontowanych z dachów napisów oraz neonów. Zazwyczaj są to obiekty skazane na zezłomowanie. Przemieszczając się po Europie, tworzyły nowe pola znaczeniowe – będąc głównym elementem wielu instalacji, happeningów czy performansów. Z udziałem APATORA i ELANY – liter uratowanych z nieistniejących już fabryk – powstała multimedialna instalacja Ustawka, będąca historią o konflikcie lokalnych drużyn, powiązanych kiedyś z tymi zakładami, pokazana m.in. w Kijowie podczas Euro 2012. Demontaż warszawskiego neonu UNIWERSAM GROCHÓW w 2016 r. stał się spektaklem – podobnie jak w przypadku jego toruńskiego odpowiednika. Zapomniane litery słynnego hotelu VICTORIA zostały pokazane w otoczeniu ruin miasta w ramach wystawy Things to Come w 2015 roku Lizbonie. Ich pojawienie się w Portugalii stało się sensacją dla mieszkańców stolicy, którzy dowiadując się z mediów o jej istnieniu, byli zaskoczeni faktem, że pod czterech latach od demontażu odnalazła się aż tak daleko. Finalnie wystawa została zdemolowana.

Audiowizualna instalacja na wystawie Do domu! będzie rozmową, czasem nawet intensywną kłótnią między napisami, opowiadającymi ze swojej perspektywy o zmaganiach artysty towarzyszących w realizacji projektów, w których brały udział.
Nie wiedziałem, że będę pracował nad Inscription Project tyle lat. Doczekam momentu, kiedy będę działał z napisami ze skroniami pokrytymi siwizną. Nie wiedziałem, że to tak trudna rzecz. To projekt, który uczy mnie, że niemożliwe staje się rzeczywistością. (…) Przecież mam lęk wysokości, a wchodzę na budynki i ścinam konstrukcje piłą kątową. Mieszanka łez i szczęścia. Sztuka, która bez pomocy przyjaciół nie mogłaby być zrealizowana.

O Artyście:
Zdecydowaliśmy, że prace Stefana są najbardziej radykalne.
Leon Tarasewicz, Gala Talentów Trójki, Polskie Radio 2012

Stefan Kornacki (1983) – artysta multimedialny. Absolwent grafiki na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Performer, poeta i twórca grupy muzycznej SER CHARLES [Organek, Staszewski], współtworzy naukowo-artystyczną grupę INSTYTUT B-61, gdzie występował wspólnie z m.in. z takimi artystami jak: Tomasz Stańko, Mariusz Lubomski, L.U.C., Domowe Melodie oraz Maja Kleszcz. Jako kurator tworzy galerię MAMA. Obecnie pracuje m.in nad projektami Inscription (instalacje ze zdemontowanych fabrycznych napisów, realizacje m.in. w Kijowie, Lizbonie, Tallinie), Local News oraz Szerokości. Laureat „Talentów Trójki 2012” przyznawanych przez Program 3 Polskiego Radia kategorii sztuki wizualne, Stypendysta Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego 2016.

W toruńskim CSW zaprezentowane zostały wybrane prace z kolekcji sztuki jednego z najwybitniejszych polskich kolekcjonerów – Krzysztofa Musiała.
Pokazane zostały dzieła polskich artystów, które powstały w okresie od zakończenia drugiej wojny światowej do czasów nam współczesnych. Wystawa umożliwiła prześledzenie nie tylko części historii sztuki polskiej, lecz również pozwoliłą na obserwację dialogu, związków i przeciwieństw w kształtowaniu się głównych artystycznych nurtów.
Okres awangardy, tak ważny dla rozumienia sztuki nowoczesnej, reprezentowany był przez dzieła czołowych jego przedstawicieli: Katarzynę Kobro i Władysława Strzemińskiego. Dokonania tych twórców dały po latach pole do wytworzenia się neoawangardowych postaw reprezentowanych między innymi przez prace Edwarda Krasińskiego czy Henryka Stażewskiego. Ważną częścią wystawy były dzieła poruszające szeroko rozumianą tematykę seksualności, a także prace odnoszące się do dobrych i złych aspektów życia ludzkiego. Były to, między innymi, prace Aliny Szapocznikow, Barbary Falender, Łukasza Stokłosy, Karola Radziszewskiego czy Wojciecha Ćwiertniewicza.
Wystawa stworzyła również okazję do zapoznania się z przedstawicielami grup artystycznych, które wykształciły się w powojennej sztuce polskiej. Krakowską grupę Wprost reprezentowały dzieła takich twórców jak Zbylut Grzywacz czy Leszek Sobocki, dopełnione obrazami Jerzego Nowosielskiego. W opozycji do malarstwa figuratywnego pokazane zostały obiekty bardzo szeroko rozumianej sztuki abstrakcyjnej. Były to prace Wojciecha Fangora, Jerzego Tchórzewskiego, Jana Berdyszaka, Tadeusza Brzozowskiego czy pozornie abstrakcyjne obrazy Tomasza Tatarczyka, Leona Tarasewicza i Jana Tarasina.
Jednak lista twórców, których dzieła zaprezentowane zostały na wystawie jest dużo dłuższa, obejmuje bowiem aż 94 nazwiska.
Prezentacje były także dobrą okazją do zapoznania się z technikami, jakimi posługują się artyści. W przestrzeni ekspozycyjnej znaleźć było można odlewy w metalach, ceramikę, obrazy olejne, akrylowe, akwarele, pastele i wiele innych.

OPIS WYSTAWY:

KOŚCI WSZYSTKICH LUDZI

23.09 – 13.11.2016

otwarcie wystawy: 23.09.2016

artyści: Magdalena Angulska, Piotr Bujak, Jagna Ciuchta, Justyna Górowska, Piotr Grabowski, Martyna Jastrzębska, Szymon Kobylarz, Jacek Kryszkowski, Diana Lelonek, Honorata Martin, Aleka Polis, Natalia Wiśniewska

kurator: Piotr Lisowski

Wystawa Kości wszystkich ludzi dedykowana jest Jackowi Kryszkowskiemu, i to jego twórczość wyznacza specyfikę jej narracji. Debiutujący na przełomie lat 70. i 80. XX wieku artysta stał się jedną z kluczowych postaci rodzącego się wówczas w Polsce zjawiska określonego w 1984 roku Kulturą Zrzuty. Ten niezależny ruch artystyczny, oparty na samoorganizacji, kolektywizacji i kontestacji, za punkt wyjścia wyznaczył sobie krytykę układu artystycznego, a z czasem stał się sposobem bycia i funkcjonowania uporczywie wymykającym się wszelkim próbą zdefiniowania. Jednocześnie całkowicie odrzucał jakikolwiek autorytet (społeczny, polityczny, kulturowy, religijny), a zakreślany przez artystów obszar swobody wynikał z przyjęcia nihilistycznej postawy wobec zastanej rzeczywistości.

Wystawa skonstruowana wokół rozważań i postawy Jacka Kryszkowskiego próbuje wciągnąć widza w wizualną fabułę zrealizowaną przy współpracy z artystami: Magdaleną Angulską, Piotrem Bujakiem, Jagną Ciuchtą, Justyną Górowską, Piotrem Grabowskim, Martyną Jastrzębską, Szymonem Kobylarzem, Dianą Lelonek, Honoratą Martin, Aleką Polis, Natalią Wiśniewską. Poszukując odpowiedzi na pytanie, dlaczego Kryszkowski podjął decyzję o rezygnacji z uczestnictwa w kulturze, wspólnie wchodzimy w przestrzeń, gdzie kluczowa pozostaje rozgrywka, jaką toczą między sobą natura, cywilizacja i kultura. To właśnie na tle tych relacji kształtuje się doświadczanie tożsamości jednostki i społecznej interakcji. To tam rodzą się struktury, w których funkcjonujemy lub które podważamy.

Pokazywane na wystawie prace odnoszą się do pojęć mierzących się z własnymi obsesjami, fascynacjami i urazami. Łączy je refleksja o ludzkiej naturze, przemijaniu i pamięci. Jednocześnie podważają granice między dziełem a jego kontekstem, szukając radykalnych rozwiązań na drodze zmierzającej do połączenia sztuki i życia. Tym samym wystawa staje się wypowiedzią, dla której Kryszkowski jest jedynie pretekstem dla szerszej refleksji będącej wyrazem wahań i niepewności dotyczących możliwości i pułapek związanych ze sztuką.