Malarstwo

Teka nr 1 zawiera 10 unikalnych zdjęć obrazu "Sąd ostateczny" Hansa Memlinga autorstwa Andrzeja Nowakowskiego. Zdjęcia formatu A4 (210x297 mm) zostały wydrukowane na błyszczącym papierze kredowym o gramaturze 250.

Sąd Ostateczny Hansa Memlinga to nie teatralna zabawa w piekło i niebo! To jasny i bezwzględny przekaz – miałeś, człowieku, wolną wolę, czyniłeś wedle własnych wyborów. Ja, Bóg, sędzia sprawiedliwy, obiecałem ci zmartwychwstanie i słowa dotrzymałem. Teraz cię osądzę i przeznaczę ci miejsce obok mnie w wieczności albo skażę na wieczne potępienie. Wieczne! Bez ułaskawienia, możliwości amnestii, odwołania czy łagodnego potraktowania. To ty, człowieku, zdecydowałeś o swoim przyszłym losie w zaświatach, a nie ja. Teraz już nie oczekuj ode mnie łaski i wspomożenia. Twój czas dobiegł końca. Teraz JA i tylko JA zadecyduję o tobie: niebo lub piekło. Powiadam, JA zadecyduję, nie ty. Jesteś tylko marną istotą, którą obdarzyłem nieśmiertelną duszą. Stworzyłem cię na swoje podobieństwo, dałem ci boską moc kreacji i wszelkich możliwych wyborów w twoim postępowaniu. Dałem ci wolną wolę. Nawet w najtrudniejszych życiowych sytuacjach to ty mówiłeś „tak” lub „nie”. Nie oczekuj ode mnie tego, na co zawsze liczyłeś – litości. Teraz objawiam ci się jako sędzia sprawiedliwy, a nie – litościwy. I nie licz na to, że doświadczysz mojej litości, kiedy znajdziesz się we władaniu Szatana. Tam moja litość nie sięga. Taka jest umowa ze Złym i ja tej umowy dotrzymam. Tak być musi i tak będzie...

Przedstawiony wybór ponad 150 dzieł malarskich istotnych dla dziejów polskiej sztuki od końca XI wieku do wybuchu I wojny światowej ma na celu zwrócenie uwagi na bogactwo treści, na znaczenia i na formę obrazów, które powstawały w Polsce lub były zamawiane z myślą o polskim odbiorcy. Mamy więc przed sobą nie tylko malarstwo sztalugowe, ale także „obrazy” z ksiąg (iluminacja), obrazy będące elementem architektury (freski i malowidła ścienne) oraz ikony, których emocjonalny kult, jak w wypadku Matki Boskiej Częstochowskiej, przysłaniał nierzadko postać artystyczną dzieła. Czy poprzez ten wybór możemy „odczytać” kod kulturowy, czy istnieje jakaś specyfika treści, formy i wyrazu charakterystyczna dla jednej z najstarszych państwowości europejskich, jaką była Polska? Czy możemy w obrazach tych znajdować obraz świata leżącego na przecięciu wielu kultur, gdzie Wschód spotykał Zachód, gdzie religie i narodowości budowały różnorodność tradycji? Zaproponowany wybór dzieł jest próbą zebrania „malarskich głosów”, które tworzą „polski język wizualny”, ich „odczytywanie” jest zarazem prezentacją wielu metod, które historia sztuki zaproponowała, aby zbliżyć się do obiektów swoich badań. Czy próbą udaną, ocenić może czytelnik, a raczej chyba widz czytający.