Literaturoznawstwo

PROMOCJA - lekko zniszczona okładka

Cena detaliczna: 42,00 zł

Twórczość krytycznoliteracka Napierskiego była często wysoko oceniana przez badaczy literatury i innych krytyków. (...) Od Baudelaire'a do nadrealistów (to) książka, będąca połączeniem przekładów i szkiców krytycznych, zasługuje (ona) być może na miano najważniejszego dzieła w obrębie całej twórczości Napierskiego. To dzięki niej przede wszystkim był Napierski zgodnie uważany przez współczesnych za krytyka najlepiej zorientowanego w sprawach europejskiej literatury.

Jan Zięba, Stefan Napierski, literatura francuska i nowoczesne antynomie.

Zamieszczone w niniejszym tomie eseje pochodzą z trzech książek W.G. Sebalda: Die Beschreibung des Unglücks (1985), Unheimliche Heimat (1991) i Logis in einem Landhaus (1998). Obiektami dociekań i interpretacji albo bohaterami esejów niemieckiego autora są m.in. Arthur Schnitzler, Franz Kafka, Elias Canetti, Thomas Bernhard, Joseph Roth, Jean Améry, Jean-Jacques Rousseau, Gottfried Keller, Robert Walser, a do grona pisarzy dołącza Jan Peter Tripp, malarz i szkolny kolega Sebalda; osobny szkic został poświęcony fenomenowi pierwszych autorów żydowskich tworzących w języku niemieckim, takich jak Leopold Kompert i Karl Emil Franzos.

W pierwszej części tomu Sebald przygląda się głównie literaturze austriackiej, potem przechodzi do omawiania literackich indywidualności Szwajcarii. W swojej pracy korzysta na równi z kompetencji filologa i z licencji eseisty. Jako badacz, jako krytyk i jako pisarz jest bowiem przede wszystkim namiętnym czytelnikiem. Czyta uważnie, z bliska – wybiera z potoku narracji pojedynczą frazę i skupia się na jej szczególnym i złożonym znaczeniu. Porusza się po mapie literatury własnym szlakiem.

Opis nieszczęścia to tytuł zapożyczony od pierwszego zbioru esejów pisarza. Formuła celnie uwydatnia to, co autora najbardziej interesuje w literaturze. W przedmowie do książki z 1985 roku Sebald pisał: Ci, którzy obierają zawód pisarza, z reguły nie zaliczają się do ludzi najbardziej niefrasobliwych. Jakże inaczej gotowi byliby wdawać się w niemożliwe zajęcie, polegające na poszukiwaniu prawdy? […] Opis nieszczęścia zawiera w sobie możliwość jego przezwyciężenia.

Książka jest monografią Holocaustu w twórczości polskiego pisarza Henryka Grynberga. Ukazuje zagadnienie Zagłady w aspekcie społecznym, psychologicznym. teologicznym oraz literackim ...

 W tej opowieści eseistycznej Calasso ukazuje epokę demonów rodzącej się we Francji w XIX wieku nowoczesności. Charles Baudelaire (1821–1867) i bliscy mu twórcy mieli zaledwie jej „niejasne poczucie”. Ale byli jej posłuszni, szli za nią – Callasso ukazuje, w jaki sposób – i przecież ją ustanowili. Poeci, pisarze – malarze, rysownicy – kobiety z wielkiego świata i z półświatka: Baudelaire, Flaubert, Rimbaud, Mallarmé – Ingres, Delacroix, Degas, Manet – Berthe Morisot, Apolonia Sabatier, Victorine Meurent. Wszyscy oni z poczuciem zanurzenia w „przyrodzonej ciemności rzeczy”. Złączeni „kultem widzialnych przejawów Niewidzialnego”.

Bohaterem książki jest "Herbert metafizyczny”, "wygnany arkadyjczyk” biorący odpowiedzialność za rzeczywistość, w której rozegrał się i trwa nadal metafizyczny dramat. Autorka skupia się na mechanizmach wyobraźni, głównie na implikacjach paradoksu jako zasady organizującej świat poetycki Herberta w aspekcie religijnym i kulturowym. Osadzając twórczość poety w bogatej tradycji filozoficzno-literackiej, zarysowuje horyzont tej twórczości jako pejzaż kultury, w którym "metafizyczne” przemawia głosami wielkich twórców: Rilkego, Eliota, Hölderlina. W tej perspektywie ważna jest również tradycja polska: dziedzictwo żagarystów oraz poetów okresu wojny i okupacji.

Zawarta w książce refleksja łączy tradycyjną historię literatury z dociekaniami natury hermeneutycznej. W centrum literaturoznawczego dyskursu pozostaje jednak interpretacja tekstu oraz podmiot mówiący - wyraźnie nietożsamy z autorem, będący tyleż przedstawicielem "ery postnietzscheańskiej”, co człowiekiem w ogóle. Istotne okazuje się przy tym napięcie między osobowością "lepszą”, "ideałem osobistym”
a pełną pęknięć egzystencją - napięcie, które szczególnie silnie ujawnia się
w konfrontacji poety z dziedzictwem kultury. Badaczka odwołuje się do bogatej literatury przedmiotu - czerpie z niej, ale i polemicznie przewartościowuje kanoniczne odczytania. Jej interpretacjom przyświeca pragnienie rekonstrukcji "projektu całości” wpisanego w twórczość Herberta oraz przeświadczenie, że "metafizyczny reflektor” pozwoli oświetlić to, co skrywa się poza ciśnieniem historii. Zdążanie śladem "Herberta metafizycznego” staje się tym samym poszukiwaniem najbardziej trwałych rysów poetyckiego wizerunku.

Małgorzata Mikołajczak (ur. 1966), doktor, kierownik Zakładu Teorii Literatury Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego. Współtwórczyni i w latach 2001-2002 redaktor naczelny lubuskiego pisma literacko-kulturalnego Pro Libris. Autorka książek Podjąć przerwany dialog. O poezji Urszuli Kozioł (2000), W cieniu heksametru. Interpretacje wierszy Zbigniewa Herberta (2004) oraz antologii poezji lubuskiej Mieszkam w wierszu (2001 - razem z B. Mirkiewicz) i Od słowa do słowa (2006). Publikowała m.in. w Pamiętniku Literackim, Ruchu Literackim, Zagadnieniach Rodzajów Literackich, Tekstach Drugich, Twórczości, Odrze, Kwartalniku Artystycznym.

Monografia zatytułowana Powieść graficzna. Wprowadzenie jest zbiorem artykułów akademickich, który poświęcono fenomenowi graphic novels. Czytelnicy i czytelniczki znajdą tutaj teksty porządkujące sposoby definiowania i badania tej popularnej odmiany komiksu, pogłębione analizy jej gatunków i konwencji oraz praktyk wydawniczych, a także relacje i podsumowania badań związanych z historią i ewolucją wykorzystywanych w powieściach graficznych form narracyjnych.

Przed i po. Wisława Szymborska to książka otwierająca nowe perspektywy badawcze i hermeneutyczne. Sytuuje poezję autorki Soli w nowym, dramatycznym horyzoncie zdarzeń. Wyrasta z poczucia, że dzieło literackie żyje w swoich odczytaniach i stanowi depozyt powierzony kulturze jako szczególny aksjologiczny kapitał. Humaniści dobrze jednak wiedzą, że nie można tego kapitału pozostawić na pastwę losu, że należy o niego aktywnie dbać, by nic, co w nim cenne, nie uległo zaprzepaszczeniu.

Andrzej Tyszczyk

„Przewodnik po historii literatury Tajwanu” powstał jako rozszerzenie wystawy „Potęga literatury: pisząc o naszym Tajwanie Narodowego” Muzeum Literatury Tajwańskiej. Treść kolejnych rozdziałów odpowiada poszczególnym częściom ekspozycji, a każdy okres w dziejach Tajwanu opisany jest w osobnym, niezależnym rozdziale. Dzięki temu czytelnik może śledzić historię literatury zgodnie z chronologią lub zgłębić tylko interesujący go temat. Na literaturę tajwańską składają się różne style języka chińskiego, japońskiego, tajwańskiego, hakka oraz języków tajwańskiej ludności autochtonicznej. Zawiera teksty zapisywane alfabetem łacińskim oraz te pisane logograficznym pismem chińskim, a nawet utwory przekazywane drogą ustną, których nie zaliczamy do literatury pisanej. Literatura tajwańska formowała się pod wpływem różnorakich tendencji literackich napływających z Europy, Ameryki, Japonii i innych krajów Azji, ale równocześnie wyraża własny, tajwański sposób myślenia.

 Kolejny tom Wielkiej Historii Literatury Polskiej obejmuje tematycznie dzieje literatury polskiej zamknięte przedziałem czasowym od rozbiorów po powstanie styczniowe.

Początkowe dziesięciolecia, na które składają się tzw. szok porozbiorowy, Księstwo Warszawskie (poezja, narodziny współczesnego eseju, powieść gotycka, Śpiewy historyczne Juliana Ursyna Niemcewicza, tragedia klasyczna Alojzego Felińskiego, oda klasyczna Kajetana Koźmiana) i - częściowo Królestwo Polskie (powieść obyczajowa, romans sentymentalny i historyczny, idylle i elegie; poemat heroiczny, bajka i proza klasyczna, Ziemiaństwo Kajetana Koźmiana) - opracował Ryszard Przybylski. Właściwy romantyzm jest pióra Aliny Witkowskiej (sylwetka i twórczość Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego i Cypriana Norwida; liryka okresu międzypowstaniowego, poemat i epika wierszowana, proza narracyjna, dramat, krytyka literacka okresu międzypowstaniowego, epistolografia i pamiętnikarstwo doby romantyzmu, literatura dla młodego odbiorcy, pierwsze syntezy historii literatury).

Połączenie obydwu zakresów historii literatury w jednym tomie wynika z przeświadczenia o dominujących rysach wspólnych literatury porozbiorowej, wskazujących na ciągłość procesu historycznoliterackiego mimo różnic stylów, poetyk i gatunków. Wszystko, co działo się w literaturze porozbiorowej, stanowiło, bowiem naturalną glebę romantyzmu pojętego jako kontynuacja, jako dialog i jako sprzeciw. Dlatego też literatura porozbiorowa znalazła się w tomie Romantyzm na zasadach współkomponentu epoki.

Ilościowo w podręczniku dominuje romantyzm, co wynika ze szczególnej roli tego prądu w polskiej kulturze oraz długiego czasu jego trwania - od symbolicznej daty pierwszego tomiku Poezji Mickiewicza (1822) po powstanie styczniowe.

Czytelnik niewątpliwie zauważy odmienność ujęć obydwu części, co wynika z różnic w poglądach na zasady syntezy historycznoliterackiej - daleko posunięta selektywność materiałowa u Przybylskiego i dążenie do nasycenia informacjami u Witkowskiej. Różnice między autorami nie zachwiały jednak pewnymi wspólnymi zasadami dotyczącymi formowania syntezy historycznoliterackiej. Tok wykładu utrzymany został w granicach dyskursu respektującego podziały gatunkowe, chronologiczny porządek procesu literackiego i historyczne konteksty wydarzeń.

Książka posiada bogate biogramy pisarzy zamieszczone na końcu tomu, wskazówki bibliograficzne; indeks osób, utworów i czasopism, a także liczne ilustracje czarno-białe.