KSIĄŻKI O SZTUCE

Katalog wystawy rozpoczynającej serię prezentacji dorobku twórców mieszkających i pracujących w Krakowie. Publikacja zawiera tekst kuratorski Delfiny Jałowik i Moniki Kozioł, stanowiący wprowadzenie do wyboru prac pokazywanych na wystawie oraz eseje Martyny Nowickiej, Andrzeja Szczerskiego i Joanny Zielińskiej poświęcone środowisku najmłodszych krakowskich reprezentantów sztuk plastycznych i ich twórczości. Obok reprodukcji obrazów, rzeźb i instalacji w katalogu znalazły się również fragmenty wywiadów z artystami, a także zdjęcia ich pracowni.

Publikacja jest podzielona na części tekstową i albumową. Zawiera wypowiedzi reprezentujących Fundację Vordemberge-Gildewart – Arty Valstar-Verhoff, od połowy lat 80. zajmującej się twórczością artysty, oraz Dietricha Helmsa, emerytowanego profesora sztuki na Hochschule für bildende Künste w Hamburgu, który jako pierwszy podjął się kompleksowego opracowania spuścizny twórcy. Oprócz tego w książce znajdują się rozmowa z Augustem Vordembergem – bratankiem malarza i jego ostatnim żyjącym krewnym, wybór pism artysty (po raz pierwszy tłumaczonych na języki polski i angielski), kalendarium i literatura przedmiotu – przygotowane przez redaktorkę publikacji Delfinę Jałowik – oraz esej Marii Anny Potockiej.

 Publikacja zawiera wypowiedzi Michaela Großa, Norberta Lammerta, Marii Anny Potockiej, Christiny Rossi i Michała Rusinka, a także obszerną rozmowę z artystką, przeprowadzoną przez Delfinę Jałowik i Jürgena Kaumköttera. W części albumowej prezentujemy ponad 80 kolaży Herty Müller wraz z ich tłumaczeniami na język polski i angielski.

 Publikacja podsumowuje dotychczasową twórczość Krzysztofa M. Bednarskiego. Oprócz bogatej części ilustracyjnej zawiera kalendarium, szczegółowy wykaz wystaw i bibliografię opracowane przez Marylę Sitkowską, a także eseje Wiesława Gumuły, Łukasza Kropiowskiego, Achillego Bonita Olivy, Marii Anny Potockiej oraz wywiad z artystą przeprowadzony przez Martynę Sobczyk.

 Ważne słowo „ojczyzna” przeżywa w dzisiejszym świecie wielką i momentami bolesną modernizację. W dawnym rozumieniu było to miejsce, w którym się dorastało, do którego się przynależało i którego za cenę życia należało bronić przed obcymi. Ojczyzna była twierdzą, gdzie mówiono w jednym języku, czczono lokalnego boga i hołdowano tradycji, szanowanej na równi z rytuałami religijnymi. Ten model – dający poczucie osadzenia, ale również izolacji – opierał się na wykluczeniu i radykalnie dzielił ludzi na naszych i obcych. Takie podejście sprawdzało się do momentu, kiedy ludzkośćzaczęła się intensywnie przemieszczać. Pewne próby – niezbyt wyrafinowane – podważenia izolacyjnego modelu ojczyzny podjęło Cesarstwo Rzymskie, a potem Cesarstwo Austro-Węgierskie[1]. Jednak w obu przypadkach narody „zaproszone” były zbyt przywiązane do identyfikacji ojczyźnianej, aby dać się skusić przynależnością do mocarstwa. Dopiero Unia Europejska zbudowała model ojczyzny opartej na zasadzie pełnej zgody – wręcz ochoty – na przynależność.

Obecnie pojmowanie ojczyzny wymaga głębokiej – przede wszystkim mentalnej – transformacji. Inaczej będziemy skazani na to, aby być obcym w cudzej ojczyźnie, albo przyjmować obcego w swojej. Obie sytuacje są emocjonalnie wyjątkowo niekomfortowe. Dzisiaj naszą ojczyzną jest cały świat. Tym samym wszyscy ludzie są naszymi współziomkami i zasługują na takie same prawa i szacunek. Ojczyzna „dawna” oczywiście nadal pozostanie wartością. Poprzez krajobraz, język, klimat i tradycję stanie się naszą rozszerzoną indywidualnością, wewnętrzną identyfikacją, nostalgiczną przyjemnością bycia sobą w rozpoznanym otoczeniu. Będziemy tej ojczyzny bronić, manifestując kulturową wartość ludzi tam urodzonych. Uzbrojenie kulturowe w miejsce militarnego to wymóg dzisiejszego świata.

Idea ojczyzny totalnej jest ciągle marzeniem. Jednak to marzenie coraz bardziej staje się jedynym wyjściem. Tylko z koncepcji jednego narodu wynika bezpieczeństwo świata.

Artyści już dawno przeszli na „globalny model ojczyzny”[2]. Mówią uniwersalnym językiem obrazów i z łatwością zmieniają kraje zamieszkania, wszędzie odnajdując pokarm dla wyobraźni. Nowe miejsca są dla nich tym cenniejsze, że nadają oswojonym obrazom trochę inne znaczenia symboliczne. Obrazy stają się bogatsze, bo zaczynają smakować różnymi „ojczyznami”. Artystów z całego świata – czujących swoją indywidualność i odrębność – łączą również wspólne dla wszystkich kultur problemy egzystencjalne. Dotyczą one przede wszystkim poszukiwania wewnętrznego sensu i zewnętrznej niezależności. Dlatego, szukając odpowiedzi na pytanie: „czym jest dla nas ojczyzna?”, warto zaglądnąć do katalogu odpowiedzi artystycznych. Wystawa Ojczyzna w sztuce zamierza zebrać i przedstawić najciekawsze rozwiązania.

Katalog dotyczy dwóch wystaw Piotra Blamowskiego prezentowanych równocześnie w MOCAK-u i tym samym analizuje dwa pola działalności artysty: wideo i design. W swoim tekście Maria Anna Potocka, kurator wystawy Scenki obsesyjne, omawia krótkie filmy tworzone przez Piotra Blamowskiego i Michała Sterzyńskiego (design-generation). Natomiast w rozmowie Delfiny Piekarskiej, kurator wystawy Design utopijny, artysta opowiada o produkowanych przez siebie przedmiotach użytkowych oraz o swojej działalności projektanckiej. W tej części katalogu zaprezentowane zostały prace, które zobaczyć można na wystawie Design utopijny. Na dołączonej do publikacji płycie DVD znajdują się wszystkie filmy grupy design-generation.

Prezentacja na płycie CD

Wystawa Erwina Wurma Good Boy jest pierwszą tak obszerną prezentacją prac austriackiego artysty w Polsce. W pierwszej części katalogu znalazło się krótkie wprowadzenie konsula generalnego Austrii w Krakowie Christophe’a Ceski oraz teksty kuratorki wystawy Delfiny Jałowik oraz Edelberta Köba. Druga część jest bogato ilustrowanym przeglądem prac Wurma, podzielonym na podrozdziały: Żywe rzeźby, Ubranie jako społeczna powłoka, Portrety, Filozofia i polityka, Najbliższe otoczenie. Do każdego z nich słowo wprowadzające napisała Delfina Jałowik, prace komentuje także sam artysta.

Katalog wydany w związku z wystawą.

W latach 1942–1945 Zofia Posmysz była więźniarką Auschwitz-Birkenau. Pracowała w kuchni i magazynie żywności jako szrajberka. Przeżyła marsz śmierci do KL Ravensbrück, ostatnie miesiące wojny spędziła w obozie Neustadt-Glewe. Po wojnie poświęciła się działalności literackiej i edukacyjnej. Została dziennikarką, za swoją misję przyjęła świadczenie o Holokauście. Bogato ilustrowana publikacja stanowi zbiór jej wspomnień i opowieści zarejestrowanych przez Marię Annę Potocką.

Książce towarzyszy film DVD zawierający świadectwo Zofii Posmysz nagrane w 2012 roku
reżyseria: Maria Anna Potocka
zdjęcia: Adam Uryniak

Język publikacji: polski

Rok wydania: 2018

Typ okładki: miękka ze skrzydełkami

Liczba stron: 128 str.

Waga: 0,45 kg

Wymiary: 230x170 mm